Resten van de sluis Noordweg naar Gemaal Kampen

De in 2016 aangetroffen resten van een sluis aan de Noordweg krijgen een plek bij het Gemaal Kampen aan de Flevoweg. Tijdens werkzaamheden voor de bouw van de parkeergarage is een stenen constructie van de muren van een oude uitwaterings- of schutsluis uit 1868 aangetroffen. Delen van de sluis die vanwege de bouw van de parkeergarage geruimd moesten worden, zijn toen gedocumenteerd. Markante delen zijn geborgen en opgeslagen op de Gemeentewerf. Deze onderdelen zijn nu overgebracht naar de werf van het Gemaal Kampen waar het over enige tijd tentoongesteld wordt. Het onderste deel van de sluisresten is intact in de grond gebleven.

Wethouder Albert Holtland is blij dat de delen van de sluis een goede plek gekregen hebben. “Het Gemaal is ongeveer even oud als de sluis. Dat maakt deze plek bijzonder geschikt omdat de sluisresten nu in hun oorspronkelijke setting te zien zijn. Want het is de bedoeling dat de restanten straks op het gemaalterrein opgesteld worden. Hier komt dit stukje historie van Kampen goed tot z’n recht komt.”

Bij de werkzaamheden vanwege de bouw van de parkeergarage in 2016 bleek dat de sluis niet volledig was gesloopt. Dit was onverwacht omdat in 1948 een duiker op deze plaats aangebracht was en verwacht werd dat de sluis geruimd zou zijn. Na archeologisch onderzoek is het achtergebleven deel van de sluis deels gesloopt en zijn de resten tijdelijk opgeslagen bij de Gemeentewerf. De restanten bestaan uit stenen en metalen onderdelen. De buitenlucht kwam met name het metaalwerk niet ten goede. Op het terrein van het Gemaal Kampen wordt het metaal gestabiliseerd en worden de onderdelen te zijner tijd opgesteld.

Samen met Stichting Behoud Erfgoed Brunnepe is bekeken wat een goede herbestemming zou kunnen zijn. Door bemiddeling van de stichting zijn de beheerders van het Gemaal Kampen aan de Flevoweg bereid gevonden de onderdelen van de sluis te accepteren.

Geschiedenis
De uitwaterings- of schutsluis is in 1868 aangelegd, gelijktijdig met de Nieuwe Buitenhaven. De nieuwe sluis verbond de Stadsgracht bij de Buitensingel met de Nieuwe Buitenhaven. De bouw van de sluis en de nieuwe haven werden gelijktijdig uitgevoerd. Aanvoer van water via deze locatie was noodzakelijk omdat in geval van droogte de polder Broeken en Maten aangewezen was op aanvoer van water via onder meer de sluis aan de Noordweg.

Toen na de ruilverkaveling in 1960 in de polder Broeken en Maten het mogelijk werd water te ontvangen uit het Veluwemeer, was de polder niet meer afhankelijk van water uit de sluis bij de Noordweg. De sluis werd gesloopt en de Stadsgracht bij de Buitensingel gedempt.