Let op, overstekende otters in Kampen!

Je verwacht het niet, een doodgereden otter midden op een weg net buiten Kampen, maar toch komt het vaker voor dan je denkt. Het gaat sinds jaren weer goed met de otterpopulatie in onze regio. Echter, de laatste tijd zijn veel van deze otters het slachtoffer geworden van verkeersongelukken. Dit is een groot verlies, niet alleen voor de otters zelf, maar ook voor het ecosysteem. Ze helpen bijvoorbeeld bij het reguleren van de populatie van vis en andere waterdieren en zijn daarom van groot belang voor het behoud van de biodiversiteit.

Onze redactie zocht contact met Egbert Beens, Senior boswachter bij Staatsbosbeheer Overijssel, om meer te weten te komen over de otter in onze regio: “De exacte aantallen voor de regio Kampen zijn niet bekend. Landelijk zit de otterpopulatie tussen de 450 a 500 dieren waarvan de meesten voorkomen in Noordoost-Nederland. Maar we zien ze ook steeds meer in het westen van het land opduiken. Helaas komen er nog steeds veel dieren om in het verkeer. Uit de monitoring van 2021 blijkt dat er 132 dode dieren gemeld zijn waarvan 88% verkeersslachtoffer zijn. Wel zien we rondom Kampen veel locaties waar otter spraints (otterpoep) wordt gevonden. Dat geeft aan dat er otters zitten.” Een andere en minder leuke manier, maar wel duidelijk zichtbaar zijn de verkeersslachtoffers die gemeld worden. “Eind vorig jaar heb ik er zelf nog een van de Frieseweg gehaald op het Kampereiland en een collega heeft na een melding een otter opgehaald die aangereden was bij de Molenbrug.”

Om een duidelijk beeld te krijgen hoeveel otters er in onze omgeving zitten is het van belang dat aanrijdingen van otters doorgegeven worden aan de wegbeheerders, politie, of direct aan Staatsbosbeheer Overijssel. “We halen de otter dan zo snel mogelijk op voor DNA onderzoek, dit is een manier om de populatiegroei in de gaten houden en kunnen we zien waar de dieren van afstammen en hoe de genetische verhouding is in de populatie. Ook kunnen we dan een overzicht maken van knelpunten van verkeersslachtoffers.” Aldus Egbert.

Heeft de otter het in onze omgeving naar zijn zin?
Volgens Boswachter Egbert Beens is de omgeving van Kampen met al het water met natuurlijke oevers een perfect leefgebied, waar ze zich goed kunnen verplaatsen (dat doen ze vooral langs de oevers waar veel dekking is met riet bijvoorbeeld) en waar voldoende voedsel aanwezig is.

Wat zegt de aanwezigheid van de otter over de waterkwaliteit van bijvoorbeeld de IJssel?
“De otter is niet direct een graadmeter van de waterkwaliteit, indirect natuurlijk wel. Als roofdier staat hij aan de top van de voedselpiramide van ons zoetwatermilieu. Als dit slecht is en sterk vervuild is heeft dat consequenties voor de voorplanting van de soort. We zeggen altijd wel dat de Otter de Koning of ook wel de Ambassadeur is van het zoetwatermilieu. Dus hoe beter de waterkwaliteit, hoe meer diersoorten er van profiteren en wij als mens profiteren daar natuurlijk ook van mee.

Hoeveel otters zijn er dit jaar al doodgereden ?
“We hebben een landelijk netwerk waar dode ottermeldingen binnen komen. Helaas zijn er dit jaar (tot nu toe) landelijk al 33 dode otters gemeld. De meeste dieren zijn verkeersslachtoffers. Dus er is veel werk te doen om bijvoorbeeld de locaties waar otters de weg oversteken veiliger te maken. Om dit te bereiken zijn we samen met Calutra (De werkgroep van de Zoogdierenvereniging ) en andere terreinbeheerorganisaties steeds in gesprek met verschillende wegbeheerders om veilige otterpassages te creëren. Soms is een looprichel onder een brug door al voldoende of een stukje raster langs een watergang.”

Nog nooit een otter gezien?
De otter heeft een gestroomlijnd lang lichaam, met een krachtige spits toelopende ronde staart en korte, sterke poten met zwemvliezen tussen de tenen van zowel zijn achter- als voorpoten. De otter heeft een lange bovenvacht die zorgt dat de dichte ondervacht een isolerende luchtlaag vasthoudt en droog blijft onder water. Het is natuurlijk een taak van ons allen om de otter te beschermen, en daar wordt ook gezamenlijk aan gewerkt. Zo is er de afgelopen jaren een mooie en goed werkende otterpassage gemaakt bij het Noorddiep en bij de sluis in het Ganzendiep. Een ander punt is dat op smalle landweggetjes ook dieren worden aangereden. Door je snelheid aan te passen kun je dat voorkomen en er dus zelf ook iets aan doen. Als je een otter ziet jaag deze dan niet op. Ga rustig kijken op een afstand en geniet van zijn speelsheid en zie bijvoorbeeld hoe hij een vis vangt. Niet dat je zomaar een otter tegenkomt, het is een dier die veelal in de schemernacht actief is. Maar in rustige gebieden ook overdag gespot kan worden. Het mooie van de otter is dat hij wel schuw is, maar niet bang. Hij komt zelfs in de grachten van Zwolle voor, en voor je het weet zwemt de otter in de toekomst misschien ook wel door de Burgel…